Xem thêm Chia sẻ về hành trình xây dựng mô hình Startup thành công
Phân tích mô hình SWOT là một phần thiết yếu cho bất kỳ kế hoạch kinh doanh hoặc marketing nào. Nó cho phép bạn tạo ra một kế hoạch hành động không dựa cảm tính của người quản lý mà dựa trên những gì doanh nghiệp cần làm trong từng trường hợp trên thị trường. Từ đó đánh giá và xem xét khả năng marketing đối với các đối thủ cạnh tranh. Đồng thời, chúng ta sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn cho từng dự án mới của doanh nghiệp.
Hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây của NextX– Phần mềm quản lý dự án để trang bị cho bạn những kiến thức cơ bản nhất về mô hình SWOT nhé. Để cập nhật thêm những thông tin hay trong Trang tin NextX cùng tìm hiểu thêm!
Mô hình SWOT là gì?
SWOT là viết tắt của 4 từ Tiếng Anh: Strengths (thế mạnh), Weaknesses (Điểm yếu), Opportunities (Cơ hội) và Threats (Thách thức) – là mô hình (hay ma trận) phân tích kinh doanh nổi tiếng cho doanh nghiệp. Phương pháp phân tích SWOT này được sử dụng nhiều trong quá trình thiết lập kế hoạch kinh doanh , xây dựng chiến lược, đánh giá đối thủ, tiếp thị, quảng cáo sản phẩm,…
Trong đó Thế mạnh và Điểm yếu được xem là hai yếu tố nội bộ trong một doanh nghiệp.
Ví dụ như danh tiếng, đặc điểm riêng biệt, vị trí địa lý. Gọi là yếu tố nội bộ, bởi vì đây là những yếu tố mà bạn có thể nỗ lực để thay đổi.
Còn Cơ hội và Rủi ro là hai yếu tố bên ngoài.
Ví dụ như nguồn cung ứng, đối thủ, giá thị trường, vì chúng không phải những yếu tố chỉ cần muốn là có thể kiểm soát được.
Xem thêm B2B là gì? 4 mô hình thương mại điện tử B2B phổ biến nhất tại Việt Nam
Nguồn gốc của mô hình SWOT
Qua nhiều năm, phương pháp phân tích mô hình SWOT đã được đón nhận và biết đến rộng rãi. Nhiều người cho rằng khái niệm này được hình thành bởi cố vấn quản lý người Mỹ Albert Humphrey, khi ông nghiên cứu vì sao các doanh nghiệp lại thất bại.
Doanh nghiệp giữ chân khách hàng bằng hệ sinh thái NextX, ngoài ra:
NextX là một hệ thống CRM chuyên sâu và đáng chú ý cho doanh nghiệp. NextX luôn được nâng cấp và trang bị đầy đủ tính năng hiện đại. Đặc biệt, NextX được coi là phần mềm CRM, phần mềm chăm sóc khách hàng, phần mềm quản lý khách hàng, phần mềm quản lý kinh doanh, phần mềm quản lý hệ thống phân phối, phần mềm DMS, phần mềm giám sát nhân viên thị trường, phần mềm quản lý telesale, phần mềm tổng đài CSKH Call Center… hàng đầu cho các doanh nghiệp lớn, vừa. Điểm mạnh của NextX nằm ở việc có Mobile App tiện lợi và tích hợp đa kênh. Trong đó hệ sinh thái NextX cung cấp các giải pháp All-In-One, bao gồm NextX CRM, NextX bán hàng, NextX DMS, NextX Call và NextX Loyalty.
Trong khi đang làm dự án nghiên cứu tại Đại học Stanford, khoảng thời gian 1960-1970, Albert Humphrey đã phát triển công cụ phân tích để đánh giá kế hoạch chiến lược. Ông đặt tên cho kỹ thuật phân tích dữ liệu này là SOFT – 4 chữ cái đầu tiên của: Satisfaction (Thỏa mãn), Opportunities (Cơ hội), Fault (Khiếm khuyết cần cải thiện), Threats (Thách thức và rủi ro).
Đến đầu năm 1964, tại Thụy Sĩ, họ đã đổi F thành W (Weakness) và mô hình SWOT ra đời từ đó.
Ai nên thực hiện mô hình SWOT
Tầng lớp lãnh đạo và đứng đầu công ty nên chủ động dùng mô hình phân tích SWOT. Chọn những người có thể đại diện cho các khía cạnh khác nhau của công ty doanh nghiệp. Từ bán hàng và dịch vụ khách hàng đến tiếp thị và phát triển sản phẩm. Mọi người nên có một chỗ ngồi ở bàn.
Quản lý, sales, dịch vụ chăm sóc khách hàng và thậm chí là bản thân khách hàng cũng có thể đóng góp vào quá trình này. Ma trận SWOT giúp gắn kết đội nhóm và khuyến khích đội ngũ nhân viên tham gia lập kế hoạch, xây dựng chiến lược kinh doanh cho công ty.
Đối với các công ty startup, việc phân tích SWOT là một phần trong quy trình xây dựng kế hoạch doanh nghiệp, sẽ giúp mã hóa một chiến lược để doanh nghiệp bắt đầu đi bằng chân phải. Hểu rõ hướng mà doanh nghiệp dự định đi. từ đó giúp hệ thống hóa chiến lược để có khởi đầu tốt và nắm rõ định hướng trong tương lai.
Một lưu ý nhỏ là bạn cần liên tục đánh giá lại chiến thuật và triển khai ma trận SWOT mới 6-12 tháng một lần.
Cấu trúc chi tiết của mô hình SWOT
Bạn hãy nhìn mình ảnh minh họa về chi tiết mô hình SWOT sau
Xem thêm B2C là gì? Tổng hợp 5 mô hình kinh doanh B2C phổ biến nhất hiện nay
1. Strength – Điểm mạnh
Điểm mạnh là thuộc tính nội bộ, tích cực của công ty bạn. Đây là những thứ nằm trong tầm kiểm soát của bạn. Hãy chú ý đến USP (Unique Selling Point) của công ty hoặc sản phẩm, đó là điểm mạnh đặc trưng phân biệt doanh nghiệp với các đối thủ cạnh tranh cùng ngành. Bạn có thể cân nhắc những câu hỏi sau:
Quy trình theo mô hình kinh doanh nào thành công?
Bạn có tài sản gì trong nhóm của mình? Chẳng hạn như kiến thức, giáo dục, mạng lưới, kỹ năng và danh tiếng?
Những tài sản vật chất nào bạn có? Chẳng hạn như khách hàng, thiết bị, công nghệ, tiền mặt và bằng sáng chế?
Những lợi thế cạnh tranh nào bạn có so với đối thủ cạnh tranh của bạn?
Hay những tài nguyên nào chỉ bạn có mà đối thủ thì không?
2. Weakness – Điểm yếu
Điểm yếu là yếu tố tiêu cực làm mất đi điểm mạnh của bạn. Đây là những điều mà bạn có thể cần phải cải thiện để cạnh tranh. Khi nhìn vào sự thật thẳng thắn, nhận ra những thiếu sót của mình, bạn sẽ trở lời được câu hỏi Đâu là điểm yếu, từ đó tìm giải pháp chuyển hóa nó thành điều tốt đẹp và tích cực hơn.
Tương tự, tôi cũng có danh sách vài câu hỏi giúp bạn tìm ra điểm yếu:
Khách hàng của bạn không thích gì về doanh nghiệp hay sản phẩm của bạn?
Những vấn đề hoặc khiếu nại thường được đề cập trong các review đánh giá về doanh nghiệp bạn là gì?
Tại sao khách hàng của bạn hủy đơn hoặc không thực hiện/không hoàn thành giao dịch?
Thuộc tính thương hiệu tiêu cực nhất đang vướng phải là gì?
Những trở ngại/thách thức lớn nhất trong kênh bán hàng hiện tại?
Những tài nguyên nào mà đối thủ có mà bạn thì không?
3. Opportunity – Cơ hội
Doanh nghiệp bạn có đang sở hữu một khối lượng lớn khách hàng tiềm năng được tạo ra bởi đội ngũ marketing? Đó là một chờ đợi cơ hội. Doanh nghiệp bạn đang phát triển một ý tưởng mới sáng tạo sẽ mở ra “đại dương” mới? Đây lại là một cơ hội khác nữa. Tóm lại, cơ hội là những tác nhân giúp cho doanh nghiệp phát triển thuận lợi hơn.
Các tác nhân này có thể đến từ:
Xu hướng trong công nghệ và thị trường
Thay đổi trong chính sách chính phủ liên quan đến lĩnh vực của bạn
Thay đổi về mặt xã hội, dân số, lối sống …
Sự kiện địa phương
Xu hướng của khách hàng
4. Threat – Thách thức
Các mối đe dọa là các yếu tố bên ngoài mà bạn không kiểm soát được, chung quy là mọi thứ có thể gây rủi ro đến khả năng thành công hoặc tăng trưởng của doanh nghiệp. Bạn nên xem xét đưa ra các kế hoạch dự phòng để xử lý chúng nếu chúng xảy ra.
Bạn có đối thủ tiềm năng có thể tham gia vào thị trường của bạn?
Các nhà cung cấp sẽ luôn có thể cung cấp nguyên liệu bạn cần với giá bạn cần chứ?
Những phát triển trong tương lai của công nghệ có thể thay đổi cách bạn kinh doanh không?
Hành vi của người tiêu dùng thay đổi theo cách có thể tác động tiêu cực đến doanh nghiệp của bạn?
Có xu hướng thị trường có thể trở thành một mối đe dọa?
Ví dụ về mô hình SWOT của quán The Cafe Home
Mở rộng mô hình SWOT thành ma trận
Xem thêm Business Model Canvas
Nếu chỉ liệt kê và phân tích các yếu tố điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức riêng lẻ thì mô hình SWOT sẽ không phát huy được hết giá trị của nó. Vì vậy, mô hình này cần phải được mở rộng và phát triển thành một ma trận, kết hợp các yếu tố lại với nhau để đưa ra các chiến lược cụ thể. Các chiến lược đó bao gồm chiến lược SO, WO, ST và WT.
– Chiến lược S-O: Là chiến lược tận dụng các cơ hội hiện có từ bên ngoài để phát huy các nguồn lực, điểm mạnh của tổ chức, doanh nghiệp. Đây là chiến lược không cần tốn quá nhiều công sức mà lại mang đến hiệu quả cao và có khả năng thành công nhất. Chiến lược S-O thường là các chiến lược ngắn hạn.
– Chiến lược W-O: Là chiến lược nắm bắt các cơ hội hiện tại bằng cách cải thiện những điểm yếu, điểm chưa làm được của tổ chức, doanh nghiệp. Chiến lược này sẽ gặp nhiều khó khăn hơn bởi vì có thể khi bạn đã cải thiện được các điểm yếu thì cơ hội đã qua đi. Tuy nhiên nếu cố gắng hết sức thì vẫn có thể thành công, tạo ra bước tiến mới cho doanh nghiệp. Đây là một chiến lược trung hạn.
– Chiến lược S-T: Là chiến lược sử dụng điểm mạnh để hạn chế và đối phó với các nguy cơ từ bên ngoài. Chiến lược này giúp doanh nghiệp loại bỏ được các rủi ro, khống chế được tình hình không thuận lợi cho doanh nghiệp. Đây là một chiến lược ngắn hạn.
– Chiến lược W-T: Là chiến lược khắc phục trước các điểm yếu để phòng tránh rủi ro cho tổ chức, doanh nghiệp. Bởi vì các rủi ro và nguy cơ thường đến từ điểm yếu của doanh nghiệp nên cần phải nhận ra nguy cơ từ sớm, khắc phục các điểm yếu ngay từ bây giờ. Chiến lược W-T là một chiến lược phòng thủ.
Cách xây dựng ma trận SWOT hiệu quả
Thiết lập ma trận SWOT
Xem thêm Tự tạo cơ hội cho Start-up kinh doanh mô hình SaaS thông qua 5 lộ trình
Việc đầu tiên bạn cần làm khi xây dựng ma trận SWOT là phải thiết lập mô hình ở dạng bảng gồm đầy đủ các yếu tố S, W, O, T và SO, WO, ST, WT cũng như sắp xếp các yếu tố này ở các vị trí hợp lý.
Việc này giúp bạn có cái nhìn trực quan hơn để dễ dàng kết hợp chúng với nhau và tạo ra chiến lược hợp lý. Sau đó, bạn cần tìm hiểu kỹ và đầy đủ các yếu tố bên trong và bên ngoài để điền vào 4 ô S, W, O,T.
Tìm và phát triển thế mạnh
Để phát triển tối đa các điểm mạnh trong phần Strength, bạn sẽ phải kết hợp một cách hợp lý với các thành phần của yếu tố Opportunities. Muốn chiến lược phát triển điểm mạnh được tốt nhất, bạn phải nghiên cứu thật kỹ để lựa chọn các điểm và cơ hội thích hợp với nhau.
Ví dụ, nếu điểm mạnh là hệ thống logistics phát triển thì bạn có thể tận dụng cơ hội sự gia tăng trong mua sắm online của khách hàng để tạo lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ.
Xác định và chuyển hóa rủi ro
Khi bạn đã nhận thấy được các nguy cơ, rủi ro tiềm tàng thì cần phải chuyển hóa chúng thành cơ hội cho sự cải tiến bằng những nguồn lực và thế mạnh có sẵn. Tuy nhiên không phải rủi ro nào cũng có thể giúp bạn chuyển hóa thành cơ hội được, thế nên doanh nghiệp nên kết hợp chúng một cách phù hợp.
Ví dụ như rủi ro hiện tại là nhu cầu uống cafe đóng gói của thị trường mới ngày càng giảm sút, nhưng bù lại bộ phận nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới của bạn rất giỏi. Vậy thì bạn có thể tận dụng nguồn lực này để nghiên cứu, phát triển các loại cafe gói có nhiều mùi vị đặc sắc, thơm ngon hơn.
Nắm bắt và tận dụng cơ hội
Bước này nói về việc bạn tự cải thiện các điểm yếu bên trong để kịp thời nắm bắt cơ hội hiện có. Để phát triển chiến lược này, bạn cần nhìn nhận được điểm yếu nào sẽ giúp doanh nghiệp nắm bắt được cơ hội nếu khắc phục tốt. Bước lựa chọn này rất quan trọng vì chi phí bỏ ra để cải thiện vấn đề nào đó thường không hề nhỏ.
Ví dụ, bạn nhận thấy nhu cầu đặt đồ ăn online của khách hàng ngày một tăng nhanh, nhưng điểm yếu là chưa có dịch vụ giao hàng. Vậy thì bạn có thể xem xét đầu tư xây dựng dịch vụ này nhằm phục vụ khách hàng tốt hơn.
Loại bỏ các mối đe dọa
Chiến lược này khác với chuyển hóa rủi ro, nó đề cập đến việc dự đoán được các “hiểm họa” hoặc sự cố có thể xảy ra vì điểm yếu, thiếu sót hiện tại. Bạn cần thành thật nhìn nhận vấn đề và cải thiện nó sớm nhất để giảm thiểu rủi ro xảy ra trong tương lai.
Ví dụ như rủi ro là tỷ lệ cạnh tranh các quán cafe ngày một tăng nhanh nhưng quán cafe của bạn lại không có đặc điểm nào nổi bật, khác biệt so với các đối thủ. Vậy nên bạn cần phải tập trung xây dựng thương hiệu cho quán cafe của mình để tăng lợi thế cạnh tranh.
7 điều phải chú ý khi phân tích mô hình SWOT cho doanh nghiệp để đạt hiệu quả cao nhất
Hãy cùng Next CRM chúng tôi review về 8 điều bạn cần phải biết khi phân tích mô hình SWOT
Xem thêm phần mềm lập kế hoạch kinh doanh
Mô hình SWOT áp dụng cho mọi lĩnh vực
Ứng dụng của mô hình SWOT rất đa dạng, có thể áp dụng cho mọi lĩnh vực như doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh, tổ chức chính phủ hay phi lợi nhuận hay các tổ chức định chế tài chính và thâm chí là là cho các nhân trong mọi trường hợp.
Phân tích SWOT chỉ là một góc cạnh của vấn đề
Thực tế ma trận SWOT áp dụng nhiều, nhưng bạn phải dụa vào thực tế rồi đưa ra quyết định phù hợp, lịnh động trong mọi trường hợp, phân tích SWOT chỉ giúp cho bạn một góc nhìn mà thôi, đừng tập trung quá nhiều vào một góc nhìn này mà hãy xem các góc nhìn khác trong các trường hợp khác nhau.
Ý tưởng mới hoàn toàn áp dụng được SWOT
Đã có nhiều ý tưởng và giải pháp kinh doanh được phát hiện thông qua việc phân tích mô hình SWOT. Khi nhìn một cách tổng quan tất cả các yếu tố thì bạn có thể nghĩ ra những ý tưởng mới lạ, độc đáo một cách dễ dàng hơn.
Kết quả phân tích SWOT chưa phải là chuyên sâu
Các yếu tố được đưa ra trong mô hình SWOT thường khá đơn giản và không đưa ra được các ý phản biện. Vì vậy, những phân tích thường chưa được sâu sắc, chưa thể hiện đầy đủ các khía cạnh khiến cho việc đề xuất phương pháp đôi khi không hiệu quả.
Góc nhìn phân tích SWOT vẫn là cá nhân và mang tính chủ quan
Một nhược điểm khá lớn của mô hình SWOT là thường nghiêng về ý kiến chủ quan của người lập mô hình mà thiếu xem xét đến các yếu tố khách quan hay nhiều vấn đề thực tế khác. Đôi khi người lập mô hình sẽ phân vân và không chắc chắn với những yếu tố mình đưa ra vì không biết nó có thật sự đúng với hiện thực hay không.
Cần thực hiện nghiên cứu bổ sung
Một điều chắc chắn là nếu muốn lập một kế hoạch hoàn chỉnh thì bạn không nên chỉ dựa vào mô hình SWOT mà còn phải thực hiện các nghiên cứu khác. Ví dụ nghiên cứu hành vi, nhu cầu khách hàng thông qua các cuộc khảo sát định tính, định lượng. Các nghiên cứu này mới giúp bạn hiểu sâu sắc và lập kế hoạch hiệu quả.
Không đưa ra hành động cụ thể
Vì mô hình SWOT chỉ đưa ra một bức tranh tổng quát về tình hình của cá nhân, tổ chức mà chưa khai thác sâu. Thế nên, các phương pháp và hành động đưa ra thường chung chung và không được cụ thể lắm.
Kết luận
Trên đây là những kiến thức chi tiết và cái nhìn toàn diện nhất về mô hình SWOT. Việc hiểu và áp dụng ma trận này cho doanh nghiệp không chỉ giúp họ hoàn thiện bản thân mà còn phòng tránh những rủi ro của các chiến dịch, dự án mới. Nếu được, bạn hãy thực hành ngay những nội dung đã được đề cập ở trên để thực sự biến nó trở thành kiến thức của bản thân nhé!
Bài viết liên quan: Phần mềm quản lý kinh doanh
|
NextX là nền tảng phần mềm CRM toàn diện nhất dành cho việc chăm sóc và quản lý khách hàng hiện nay. Với hơn 3.000 khách hàng trên toàn quốc, hệ thống con đa dạng nhất thị trường, hệ thống chức năng All-in-One giúp giải quyết được hầu hết các vấn đề doanh nghiệp gặp phải. HỆ THỐNG GIẢI PHÁP HỖ TRỢ >>Giải pháp chính: Phần mềm CRM cho giáo dục đào tạo Phần mềm CRM cho du lịch lữ hành Phần mềm CRM cho vận tải logistic >>Phòng Marketing: >>Phòng kinh doanh: Phần mềm định vị nhân viên thị trường >>Phòng nhân sự: Phần mềm gọi điện cuộc gọi cho telesale >>Phòng hỗ trợ khách hàng: Loyalty App – app chăm sóc khách hàng Phần mềm tổng đài chăm sóc khách hàng Call Center Phần mềm tổng đài ảo Call Center >>Phòng hệ thống phân phối: Phần mềm quản lý hệ thống phân phối HỆ THỐNG GIẢI PHÁP QUẢN LÝ – ĐIỀU HÀNH HỆ THỐNG GIẢI PHÁP BÁN HÀNG |
