Cổ tức là yếu tố hấp dẫn các nhà đầu tư khi phân tích cổ phiếu của một công ty. Khi mua cổ phiếu, cổ đông luôn quan tâm đến cổ phiếu và cổ tức. Cụ thể, đến từ lợi nhuận của công ty và khi các nghĩa vụ khác được đáp ứng; phần lợi nhuận còn lại sẽ được phân phối cho các cổ đông. Dưới đây NextX sẽ giải thích chi tiết cổ tức là gì? Các hình thức trả cổ tức phổ biến và tác động của chúng đến thị trường chứng khoán Việt Nam.
Cổ tức là gì?
Xem thêm: Đầu tư cổ phiếu là gì? 5 bước đầu tư an toàn cho người mới bắt đầu
Cổ tức là khoản lợi nhuận sau thuế mà công ty trả cho cổ đông hiện hữu. Các công ty có thể trả bằng tiền mặt, cổ phiếu hoặc tài sản khác. Khi nhận bằng tiền mặt, cổ đông phải nộp thuế thu nhập cá nhân 5% sau khi công ty thanh toán; còn khi nhận cổ phiếu, cổ đông phải nộp thuế khi bán cổ phiếu.
Trên thị trường chứng khoán, nhiều công ty thích trả bằng cổ phiếu vì số lượng cổ phiếu trong công ty tăng lên. Nhưng điều này không ảnh hưởng đến tỷ lệ sở hữu của mỗi cổ đông hiện tại; và tổng tài sản đại chúng. Công ty không bị thu hẹp như chia tách tiền mặt; trong khi công ty có nhiều tiền mặt hơn để đảm nhiệm cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Hiện nay cổ tức được chia thành hai loại phổ biến:
Cổ tức bằng cổ phiếu phổ thông: Thanh toán một phần lợi nhuận ròng của công ty theo quy định sau khi đã hoàn thành các nghĩa vụ về thuế và tài chính khác.
Cổ tức cổ phiếu ưu đãi: Tùy thuộc vào loại cổ phiếu ưu đãi, cổ đông chủ yếu nhận được tỷ lệ cổ tức cao hơn cổ tức phổ thông hoặc các lợi ích khác.
Trên thực tế, các nhà đầu tư không mấy mặn mà với hình thức chia này. Nhất là khi nhiều công ty đã hoàn tất danh sách chia bằng cổ phiếu nhưng phải rất lâu sau đó cổ đông mới nhận được cổ phiếu.
Tỷ suất cổ tức là gì?
Lãi suất đo lường lợi nhuận mà nhà đầu tư có thể kiếm được từ cổ tức được gọi là tỷ suất cổ tức. Vậy tại sao chúng ta nên quan tâm đến tỷ suất cổ tức?
Chẳng hạn cổ phiếu của Công ty A đang giao dịch ở mức giá 20.000 đồng/cổ phiếu; cổ tức hàng năm là 1.000 đồng/cổ phiếu. Trong khi giá cổ phiếu của Công ty B là 40.000 đồng/cổ phiếu thì mức chia cổ tức hàng năm chỉ là 1.000 đồng/cổ phiếu.
Tính tỷ suất cổ tức của công ty A = (1.000/20.000)*100 = 5%
Tỷ suất cổ tức của công ty B = (1.000/40.000)*100 = 2,5%
Nếu hệ số giao dịch của hai công ty giống nhau thì khả năng cao nhà đầu tư sẽ chọn công ty A. Vì tỷ suất cổ tức cao gấp đôi.
Có thể nói rằng dựa trên tỷ lệ này, bạn có thể chọn những cổ phiếu đầu tư có lợi nhuận dài hạn cao hơn. Đương nhiên, chỉ số này không nên lạm dụng quá mức. Nhà đầu tư nên xem xét nhiều yếu tố liên quan; các tiêu chí khác để có được cái nhìn đầy đủ; đầy đủ và chính xác nhất có thể. Điều này mang lại kết quả đầu tư tốt hơn và lợi nhuận cao nhất.
Quy tắc về chi trả cổ tức
Dưới đây là một số quy định tắc chi trả cổ tức:
Điều kiện trả
Theo quy định tại mục 135 của đạo luật công ty năm 2020. Công ty đại chúng chỉ có thể trả cho cổ phiếu phổ thông nếu tất cả các điều kiện sau đây được đáp ứng. Đáp ứng các điều kiện:
- Công ty đã thực hiện thành công nghĩa vụ nộp thuế và các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật hiện hành.
- Công ty đã trích lập các quỹ, dự trữ của công ty và bù đắp các khoản lỗ trước đó (nếu có). Theo quy định của pháp luật và điều lệ công ty.
- Ngay sau khi hoàn tất việc chia cổ tức, Công ty tiếp tục đảm bảo thanh toán đầy đủ các khoản nợ phải trả về bất động sản; và các khoản nợ quá hạn khác.
Lưu ý: Cổ tức của cổ phiếu ưu đãi được trả theo các điều khoản và điều kiện áp dụng cho loại cổ phiếu ưu đãi tương ứng. Khi đó trả cho cổ phiếu phổ thông được xác định dựa trên lợi nhuận ròng đạt được; và khoản thanh toán được khấu trừ từ lợi nhuận giữ lại.
Quy trình chi trả
Theo mục 4 điều 135 luật công ty 2020, quy trình chi trả có tổng cộng 5 bước:
- Bước 1: Họp Hội đồng quản trị để đề xuất trả và ấn định thời gian, thủ tục chi trả
- Bước 2: Đại hội đồng cổ đông họp thường niên. Thảo luận về tiến độ trả, quyết định mức cổ tức cho mỗi cổ phần của từng loại cụ thể và xác định thời điểm.
- Bước 3: Họp Hội đồng quản trị để lập danh sách cổ đông có quyền nhận cổ tức. Chậm nhất 30 ngày trước mỗi lần thanh toán và nêu rõ mức được trả cho mỗi cổ phần; thời hạn và phương thức thanh toán cố định.
- Bước 4: Gửi thông báo cho cổ đông; và đảm bảo gửi đến đúng địa chỉ đăng ký cổ đông ít nhất 15 ngày trước ngày thanh toán.
- Bước 5: Tiến hành phân chia cổ tức của công ty theo đúng thời hạn đã thông báo trước đó.
Có nhiều cách để trả cổ tức nhưng việc thanh toán bằng tiền mặt phải bằng đồng Việt Nam. Theo phương thức thanh toán theo pháp luật hiện hành.
Thông báo
Thông báo được gửi đến cổ đông ít nhất 15 ngày trước khi trả cổ tức. Thông báo có nội dung quan trọng: tên công ty phát hành; trụ sở đăng ký; họ và tên, địa chỉ liên hệ, quốc tịch, giấy tờ pháp lý cá nhân nếu cổ đông là thể nhân; tên, mã NIF hoặc giấy tờ pháp lý của tổ chức, số lượng cổ phần; cổ tức tỷ lệ cho mỗi cổ phần, thời gian và phương thức nhận…
Các hình thức chia cổ tức
Xem thêm: Chỉ số P/E? Bí mật đầu tư dưới góc nhìn của nhà đầu tư chuyên nghiệp
Doanh nghiệp giữ chân khách hàng bằng hệ sinh thái NextX, ngoài ra:
NextX là một hệ thống CRM chuyên sâu và đáng chú ý cho doanh nghiệp. NextX luôn được nâng cấp và trang bị đầy đủ tính năng hiện đại. Đặc biệt, NextX được coi là phần mềm CRM, phần mềm quản lý khách hàng, phần mềm quản lý kinh doanh, phần mềm quản lý hệ thống phân phối, phần mềm DMS, phần mềm quản lý telesale,… hàng đầu cho các doanh nghiệp lớn, vừa. Điểm mạnh của NextX nằm ở việc có Mobile App tiện lợi và tích hợp đa kênh. Trong đó hệ sinh thái NextX cung cấp các giải pháp All-In-One, bao gồm NextX CRM, NextX bán hàng, NextX DMS, NextX Call và NextX Loyalty.
Nhiều công ty lựa chọn hai hình thức trả: trả tiền mặt, cổ phiếu phổ thông.
Trả cổ tức bằng tiền mặt
Với việc trả cổ tức bằng tiền mặt, công ty trả bằng nội tệ bằng chuyển khoản ngân hàng; phát hành séc và ghi có vào tài khoản của cổ đông hoặc gửi trực tiếp qua email đến địa chỉ liên hệ.
Xin lưu ý rằng số cổ tức trả bằng tiền mặt được tính dựa trên mệnh giá cổ phiếu là 10.000 đồng/cổ phiếu. Chứ không căn cứ vào giá giao dịch thị trường hiện hành.
Trả cổ tức bằng cổ phiếu
Hình thức trả cổ tức bằng cổ phiếu chủ yếu là công ty giữ lại lợi nhuận để đầu tư tiếp; số lượng cổ phiếu nhà đầu tư nắm giữ tăng lên. Thông thường, nhiều công ty lựa chọn phương thức lưu ký cổ phiếu; phát hành thêm cổ phiếu hoặc sử dụng cổ phiếu quỹ để trả cổ tức cho cổ đông.
Công ty không cần thực hiện bất kỳ thủ tục phát hành hay chào bán nào. Mà chỉ cần tăng vốn cổ phần theo tổng mệnh giá cổ phiếu trả trong vòng 10 ngày.
Chia cổ tức bằng cổ phiếu thưởng
Mục đích của việc phát hành cổ phiếu thưởng là giúp công ty giảm lợi nhuận giữ lại; và tăng vốn cổ phần mà không làm thay đổi nguồn vốn cổ phần. Ví dụ: tỷ lệ chia cổ phiếu là 100:3; Nếu sở hữu 100 cổ phiếu, bạn sẽ nhận được 3 cổ phiếu thưởng. Mặc dù số lượng cổ phiếu trong tài khoản đầu tư tăng lên nhưng giá trị của tài sản vẫn giữ nguyên.
Công ty lựa chọn hình thức này giúp cổ đông tránh phải nộp thêm thuế thu nhập. Ngoài ra còn có một số tổ chức có mục đích tăng vốn xã hội, tăng năng lực tài chính để tiếp cận các khoản vay lớn hơn.
Quyền mua cổ phiếu phát hành thêm
Tùy theo thời điểm, các công ty có tỷ lệ phân phối cổ phiếu phát hành thêm khác nhau. Tuy nhiên, bằng cách sở hữu cổ phiếu, cổ đông thường có thêm quyền mua thêm cổ phiếu phát hành.
Chỉ người có quyền mua cổ phần mới được mua thêm cổ phiếu phát hành thêm. Các công ty thường cung cấp cho cổ đông quyền mua cổ phiếu trong một khoảng thời gian ngắn (thường từ 1 đến 1,5 tháng).
Cách thức chi trả cổ tức
Quyền mua cổ phiếu phát hành thêm cũng là một trong những hình thức trả được các công ty lựa chọn. Nói một cách đơn giản, đó là quyền được mua cổ phần với giá ưu đãi thấp hơn giá thị trường dành cho cổ đông hiện hữu. Cổ tức bắt buộc phải được thanh toán đầy đủ chậm nhất sáu tháng sau khi kết thúc đại hội đồng cổ đông thường lệ.
Ít nhất 30 ngày trước mỗi lần trả, Hội đồng quản trị lập danh sách cổ đông đủ điều kiện. Và quyết định số tiền, thời gian và hình thức trả cho mỗi cổ phần. Thông báo trả phải được gửi đến cổ đông bằng phương tiện bảo đảm đến địa chỉ ghi trong sổ đăng ký cổ đông; ít nhất mười lăm (15) ngày trước ngày trả cổ tức. Nội dung các đầu mục trong thông báo gồm:
- Tên công ty và địa chỉ trụ sở đăng ký
- Họ, tên, nơi thường trú, quốc tịch, số Thẻ căn cước công dân, Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của từng cổ đông
- Tên, mã số công ty hoặc số nghị quyết thành lập, địa chỉ trụ sở chính của cổ đông là tổ chức
- Số lượng cổ phần của từng loại cổ đông; Mức cổ tức cho mỗi cổ phần và tổng số cổ tức mà cổ đông được nhận
- Thời điểm và hình thức trả
- Họ và tên, kèm chữ ký của người đứng đầu công ty; hoặc chủ tịch hội đồng
Nên mua cổ phiếu trước hay sau khi chia cổ tức?
Theo nhiều chuyên gia, việc mua cổ phiếu trước hay sau cổ tức không quan trọng. Mà phụ thuộc vào chiến lược đầu tư của mỗi cá nhân; giá trị nội tại của công ty niêm yết và xu hướng thị trường.
Đầu tư vào cổ phiếu trả cổ tức là một chiến lược an toàn cho các nhà đầu tư dài hạn muốn củng cố và phát triển cổ phiếu của công ty. Tuy nhiên, đối với các nhà đầu tư ngắn hạn; các công ty trả cổ tức, đặc biệt là bằng cổ phiếu, sẽ không tạo ra giá trị thu nhập cao.
Nếu muốn đầu tư vào cổ phiếu trả cổ tức, nhà đầu tư nên tìm hiểu về ngày đại hội đồng cổ đông; ngày giao dịch không hưởng quyền và ngày chốt danh sách cuối cùng trước khi mua cổ phiếu. Hay tốc độ tăng trưởng của các công ty niêm yết trong hai quý vừa qua; thị trường đang có xu hướng đi lên… để đưa ra quyết định dựa trên chiến lược cá nhân.
Ưu và Nhược điểm của trả cổ tức
Xem thêm: Chỉ số P/B là gì? Khám phá đặc điểm và ý nghĩa chỉ số P/B
Trả cổ tức bằng tiền mặt
Ưu điểm hình thức trả bằng tiền mặt
- Mang lại cho cổ đông cảm giác an tâm khi họ muốn kiếm lợi nhuận từ đầu tư chứng khoán. Đối với các nhà đầu tư phòng thủ, việc nhận tiền mặt từ công ty sẽ an toàn hơn nhiều; so với việc công ty giữ tiền và theo đuổi những cơ hội “hào nhoáng” nhưng không chắc chắn. Cho thấy công ty có dòng tiền mạnh và có thể đầu tư an toàn.
- Điều quan trọng là phải xem xét thời hạn thanh toán dài và ổn định cũng như tốc độ tăng trưởng. Hãy cảnh giác với những công ty vay nợ để trả.
Nhược điểm hình thức trả bằng tiền mặt
- Chịu thuế hai lần. Đầu tiên là thuế doanh nghiệp (hiện ở mức từ 20 đến 22%); mặc dù có những ưu đãi thuế riêng tùy theo ngành và khu vực. Thuế thứ hai là thuế thu nhập đánh trên cổ tức ở mức 5%. Nếu công ty trả 2000đ thì thực chất bạn chỉ nhận được 1.900 đồng.
- Đối với các công ty đang gặp khó khăn về tài chính hoặc đang trong thời kỳ tăng trưởng và mở rộng nhanh; việc trả bằng tiền mặt làm giảm lượng tiền mặt trong công ty. Dẫn đến công ty thiếu tiền để mở rộng sản xuất kinh doanh; ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của công ty
Bản chất của trả cổ tức bằng cổ phiếu thưởng:
- Nếu không có thay đổi về tài chính; hoạt động kinh doanh của công ty chỉ thay đổi trong bút toán kế toán.
- Đối với một nhà phân tích cơ bản hoặc nhà đầu tư giá trị, điều này có vẻ vô nghĩa. Đó là lý do tại sao Berkshire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett chưa bao giờ chia sẻ cổ phiếu hay trả cổ tức. Giá cổ phiếu Berkshire Hathaway năm 2017 là hơn 6 tỷ đồng/1 cổ phiếu loại A.
- Đối với các nhà phân tích về mặt kỹ thuật; đầu cơ có thể khai thác sự nhiệt tình của nhà đầu tư để gây ra những tác động tâm lý ngắn hạn. Khi có tin tức về cổ phiếu lớn hoặc cổ tức bằng cổ phiếu, giá cổ phiếu sẽ tăng.
Ưu điểm của hình thức trả bằng cổ phiếu
- Đối với những cổ phiếu có tính thanh khoản thấp; việc trả bằng cổ phiếu làm tăng thanh khoản thị trường; giảm rủi ro thanh khoản và hạ giá thị trường giúp ích cho nhà đầu tư. Các nhà đầu tư khác có thể dễ dàng mua cổ phiếu, khiến giá cổ phiếu tăng lên.
- Nhà đầu tư tránh phải trả hai loại thuế so với thuế đánh vào cổ tức bằng tiền mặt.
- Công ty có thể giữ lại tiền để khắc phục khó khăn hoặc mở rộng sản xuất; đầu tư vào các dự án mang lại lợi nhuận lâu dài cho cổ đông.
Nhược điểm của việc trả bằng cổ phiếu
- Do vốn hóa không đổi cả khi chia và không chia nên nhà đầu tư phải đợi từ 2 đến 3 tháng; để số cổ phiếu mới phát hành về tài khoản của mình mới có thể bán.
- Công ty đầu tư vào dự án kém hiệu quả khiến giá cổ phiếu tiếp tục giảm.
- Đôi khi cổ phiếu lẻ bị tịch thu và khó bán.
Cổ đông có phải chịu thuế thu nhập khi nhận cổ tức không?
Theo luật hiện hành, thu nhập từ đầu tư – bao gồm cổ tức từ việc góp vốn vào tập đoàn – phải nộp thuế thu nhập cá nhân 5% trên giá trị thu nhập. Vì vậy, để giúp cổ đông tiết kiệm thuế, nhiều công ty lựa chọn trả bằng cổ phiếu.
Tin tức NextX đã trình bày những thông tin quan trọng liên quan đến cổ tức cũng như những gợi ý không nên bỏ qua. Chúng tôi hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn đọc làm mới kiến thức và hỗ trợ quá trình đầu tư của mình.
|
NextX là nền tảng phần mềm CRM toàn diện nhất dành cho việc chăm sóc và quản lý khách hàng hiện nay. Với hơn 3.000 khách hàng trên toàn quốc, hệ thống con đa dạng nhất thị trường, hệ thống chức năng All-in-One giúp giải quyết được hầu hết các vấn đề doanh nghiệp gặp phải. HỆ THỐNG GIẢI PHÁP HỖ TRỢ >>Giải pháp chính: Phần mềm CRM cho giáo dục đào tạo Phần mềm CRM cho du lịch lữ hành Phần mềm CRM cho vận tải logistic >>Phòng Marketing: >>Phòng kinh doanh: Phần mềm định vị nhân viên thị trường >>Phòng nhân sự: Phần mềm gọi điện cuộc gọi cho telesale >>Phòng hỗ trợ khách hàng: Loyalty App – app chăm sóc khách hàng Phần mềm tổng đài chăm sóc khách hàng Call Center Phần mềm tổng đài ảo Call Center >>Phòng hệ thống phân phối: Phần mềm quản lý hệ thống phân phối HỆ THỐNG GIẢI PHÁP QUẢN LÝ – ĐIỀU HÀNH HỆ THỐNG GIẢI PHÁP BÁN HÀNG |
